Goed gewapend de winter door

Jawel, de winter komt er weer aan: koude, grijze en vooral natte dagen, minder zonlicht dan we zouden wensen, en wie weet, misschien dit jaar ook weer wat vorst met rijm en hagel en ijzel en sneeuw. En dus proberen we ons te wapenen: met warmte en gezelligheid in huis, met een dikke jas, handschoenen, een muts en een sjaal als we naar buiten gaan … én met de tips uit dit artikel om verkoudheden, grieptoestanden en andere winterse kwaaltjes te voorkomen of te verhelpen.

Basis van een sterke immuniteit is gezonde voeding!

Willen we een sterke immuniteit, dan is gezonde voeding van het grootste belang. Alleen … wat gezonde voeding is, daar kun je zoveel verschillende klokken over horen luiden, dat het je gaat duizelen. Ik zet even een paar basisprincipes op een rijtje, waardoor je makkelijker voor gezond kunt kiezen:

• Groenten en fruit, liefst biologisch, vormen de basis van een gezonde voeding. Maak ze vers klaar of gebruik eventueel groenten uit de diepvries. Let er echter wel op dat er geen stoffen aan toegevoegd werden zoals bewaarmiddelen, kleurstoffen, geur- en smaakstoffen, …
• Als je granen eet, kies dan zoveel mogelijk voor volle granen: volkoren brood en volkoren pasta i.p.v. de witte of lichtbruine varianten, zilvervliesrijst of wilde rijst i.p.v witte rijst, quinoa, gierst, boekweit, …
• Vermijd geraffineerde suiker zoveel als mogelijk.
• Kies voor kwaliteitsvlees en -vis: bio, van dieren die buiten mochten komen, puur natuur en dus niet ‘verpakt in paneermeel’ of zoiets. Vermijd ook charcuterie.
• Maak gebruik van peulvruchten, van noten en zaden en in bescheiden mate ook van zuivel als bron van eiwitten.
• Durf weer vetten te eten. Gebruik hierbij een gezonde mix van verzadigde vetten (zoals boter, kokosvet en rode palmolie) en onverzadigde vetten (zoals olijfolie, sesamolie, koolzaadolie, lijnzaadolie, walnotenolie, …). Heel belangrijk hierbij is dat je de onverzadige vetten, met uitzonderling van olijfolie, nooit gebruikt om te bakken en te braden. Dan worden ze immers transvetten, en dat zijn pas echt schadelijke vetten.
• Vermijd transvetten. Transvetten zijn aanwezig in verhitte en / of geharde oliën, kant en klare maaltijden, koekjes, chips, …

Voedingssupplementen om de winter door te komen

Of we goed de winter doorkomen, hangt in grote mate af van onze weerstand, onze immuniteit. Een aantal voedingsstoffen zijn wat dat betreft van belang:

• Vitamine A en zijn voorloper, bètacaroteen: Bètacaroteen vind je in donkergroene groenten zoals spinazie, andijvie, broccoli, sla, alfalfa, boerenkool, groene kool, groene peper. Je vindt bètacaroteen ook in rode, oranje en gele groenten en vruchten zoals wortelen, zoete aardappel, pompoen, rode pepers, tomaten, papaja, perzik, avocado, abrikozen, … Ook rode palmolie (te vinden in de natuurvoedingswinkel) is een rijke bron van bètacaroteen. Vitamine A vind je in dierlijke voeding: lever (en levertraan), vette vis (zoals haring, heilbot, zalm), eidooier, boter, melk, kaas en room.
• Vitamine C: wordt ook ascorbinezuur genoemd, een naam die letterlijk vertaald betekent: ‘antischeurbuikzuur’. Vitamine C was immers wat onze zeelieden tekort hadden als ze maanden op zee verbleven en geen verse groenten of fruit konden eten. Daar kregen ze scheurbuik van. Toppers in de voeding van vitamine C zijn de acerolakers, rozenbottels, zwarte en andere bessen, citrusvruchten, aardbeien, meloen, ananas, kiwi, frambozen, rode peper, peterselie, tuinkers, bladgroente zoals veldsla, koolsoorten zoals spruitjes, boerenkool, groene kool, broccoli en bloemkool, rode en groene paprika, tomaten en zelfs aardappelen.
• Vitamine D: Dit is de vitamine die onze huid zelf aanmaakt als we voldoende in de zon komen, maar dan wel zonder beschermende kledij en zonder antizonnebrandproduct. Als eerste is het dus belangrijk ons op een goede manier aan zonlicht bloot te stellen, dat wil zeggen zonder zonnebrandcrème dagelijks een half uurtje met ontbloot gezicht, handen en armen en ev. ook benen in de zon komen. Daarnaast halen we vitamine D ook uit vette vis (zalm, sardines, makreel, haring, paling, heilbot, tonijn en garnalen), levertraan en visoliën, eierdooier, boter, melk en kaas. Voor mensen zoals wij, die verder van de evenaar af leven, is een goed supplement van vitamine D, dagelijks te nemen, een aanrader.
• Zink: vinden we in oesters, schelp- en schaaldieren, vis zoals zalm en tonijn, vlees, ei, gerijpte kaas, lever, peulvruchten, biergist, noten en zaden, in het bijzonder pompoenpitten, en in tarwekiemen. Zink speelt een belangrijke rol in de ontwikkeling en het onderhoud van ons immuunsysteem.
• Selenium: velen hebben aan dit mineraal een tekort omdat de voedingsbodem waarop onze planten groeien vaak uitgeput is wat betreft selenium. En wat in de grond niet zit, dat kunnen planten niet opnemen … en krijgen wij dus ook niet binnen. Selenium vinden we toch nog in ons voedsel, en wel in orgaanvlees zoals lever, eieren, vis (kabeljauw, oesters), biergist, tarwekiemen, volle granen, knoflook, uien, broccoli, soja, linzen, noten en zaden.
• Omega 3-vetzuren: deze zijn te vinden groene groenten zoals postelein, peterselie en veldsla, in koudgeperste oliën zoals lijnzaadolie, walnootolie en koolzaadolie, in walnoten, pompoenpitten, noten en natuurlijk ook in vette vis zoals zalm, haring, makreel, sardines, sprot, forel, heilbot en tonijn. Ook wild en vlees van grasgevoederde dieren bevatten omega 3-vetzuren.

Merk je dat je tijdens de winter voortdurend ziek wordt omdat je weerstand het niet haalt, dan is het wellicht aan te raden een of meerdere van deze stoffen via een goed voedingssupplement aan je dieet toe te voegen.

Verder kun je ook denken aan propolistinctuur, aan echinacea, aan katsklauw, aan knoflook, aan spirulina en chlorella. Goede preparaten vind je in de natuurvoedingswinkel.

En als de winterkwaaltjes toch toeslaan, wat dan?

Als je toch ziek wordt, dan is je lichaam eigenlijk al bezig je weer gezond te maken. Ons zelfgenezend vermogen wil ons op dat moment dwingen het eventjes wat kalmer aan te doen. We voelen ons niet zo lekker, en dus kruipen we maar vroeg in bed. We hebben niet echt honger, en dus eten we niet al te veel. We voelen ons wat rillerig, en dus zoeken we de warmte op. Als we de tijd nemen om te luisteren naar wat ons lichaam te vertellen heeft, dan zetten we vanzelf de eerste stappen op weg naar genezing. En bij de kleine kwaaltjes van de winter is dat vaak al genoeg. Na een paar dagen voelen we ons weer goed, beter zelfs eigenlijk dan net voor we ziek werden.

Ik wil dan ook een pleidooi houden om weer te durven ziek zijn. Vaak vraagt ons lichaam alleen maar een beetje tijd om weer op zijn plooi te komen. Wij echter lopen bij het minste naar de dokter, vragen de nodige siropen en pilletjes … en blijven voor de rest maar doordraven. Op die manier duurt het alleen maar langer vooraleer we er weer helemaal bovenop zijn.

Heb jij je al eens afgevraagd  hoe het komt dat in onze huidige Westerse maatschappij, waar we toch van zo’n sterk uitgebouwde gezondheidszorg kunnen genieten, zoveel mensen zo ernstig ziek zijn? Kanker, hart- en vaatziekten, diabetes, stress, vermoeidheidsziekten allerhande, … het zijn haast epidemieën in de Westerse wereld. Hoeveel van onze oudere mensen zijn ook werkelijk gezond? Als je ziet hoeveel medicijnen een doorsnee 60-jarige dagelijks moet slikken, dan kun je je daar toch ernstige vragen bij stellen …

De werkelijke oorzaak hiervan is een onvoldoende functionerende immuniteit. Hoe zou onze immuniteit ook voldoende kunnen functioneren, als ze nooit eens de kans krijgt te bewijzen wat ze waard is. Vaak zijn wij met onze pillen de eigen immuniteit voor, terwijl het eigenlijk de bedoeling is dat we doorheen het overwinnen van kleine ziektes, zoals verkoudheid, keelpijn, griep, … onze immuniteit opbouwen en aanwakkeren.

Ook hier weer een pleidooi dus, om te durven ziek zijn. Alle immuniteit die we door de jaren heen opbouwen via kleine kwaaltjes die we op een natuurlijke manier overwinnen, helpt ons lichaam zichzelf te beschermen tegen de grote beschavingsziektes.

Tips bij verkoudheid

Het woord ‘verkoudheid’ spreekt voor zich: je hebt het koud gehad, te koud wellicht. Misschien was je tegelijk ook nat – van het zweet of van een regenbui die je onverwacht overviel, en dan die wind die je verkleumde tot op het bot – en kreeg je het een hele tijd niet echt meer warm. Je kwam thuis en je rilde nog. Je voeten voelden aan als ijsklompen, niet zomaar weer warm te krijgen. Is het te verwonderen dat daar een verkoudheid van kwam?

Om het doorbreken van een verkoudheid te voorkomen, is het van het grootste belang dat je in zo’n situatie probeert om zo vlug mogelijk weer warm te krijgen:

• Door droge kleren aan te trekken van zodra je kunt.
• Door weer warm te worden door beweging, vb. door met je armen om je heen te slaan, door met je voeten op de grond te stampen.
• Door een warm bad of een warm voetbadje te nemen tot je lichaam van binnenuit weer warm aanvoelt.
• Door een kersenpitkussentje tegen de koude plekken op je lichaam te leggen.
• Door een verwarmende thee, zoals gemberthee te drinken.
• …

Ook als de verkoudheid al is doorgebroken, is het goed om je lichaam warm te houden. Je moet in elk geval proberen te vermijden dat je het opnieuw koud krijgt zonder je te kunnen verwarmen. Bij een verkoudheid geldt warmte als een eerste medicijn!

Tips bij een snotneus

Het neusslijmvlies is ontstoken en geïrriteerd. Als gevolg daarvan krijg je een loopneus, een snotneus of een verstopte neus. Het ademen door de neus wordt moeilijk tot zelfs onmogelijk. Dan kun de je volgende remedies uitproberen:

• Spoel de neus met verdunde Molkosan (1 deel Molkosan op 6 delen water). Molkosan is geconcentreerde melkwei en werkt ontsmettend bij ontstoken slijmvliezen.
• Je kunt de neus ook spoelen met water waarin wat zout is opgelost.
• Om te dampen gebruik je kokend water met daarin een druppeltje etherische olie van tijm of eucalyptus.
• Kun je amper nog ademen door de neus, dan brengt een versnipperde ui verlichting. Plaats je die versnipperde ui naast je bed, dan kun je wellicht de hele nacht door de neus blijven ademen.
• Wrijf je voetzolen in met een doorgesneden ui en pak je voeten daarna in met watten in de olie gedrenkt en met wollen sokken daar bovenop.
• Drink thee van tijm en weegbree, met daar wat citroen in en ev. ook de zeste van die (biologische!) citroen.
• Wrijf je voorhoofd en ev. ook je borst en halssstreek voor het slapengaan in met Tijgerbalsem.

Tips bij hoesten

Hoesten is het gevolg van al dan niet vastzittende slijmen in de keel, de luchtpijp en de kleinere vertakkingen ervan. Bij vastzittende slijmen krijgen we een droge hoest. Bij loskomende slijmen worden de slijmen opgehoest.

• Rasp rammenas fijn en voeg daar bruine suiker aan toe. Het sap van de rammenas vormt samen met de suiker een goede hoestsiroop.
• Een andere topper is hier siroop van vlierbessen.
• Ook hier kan tijgerbalsem verlichting brengen.

Tips bij keelpijn

Ten gevolge van een verkoudheid kan de keel rood en ontstoken zitten. De keel voelt dan rauw en pijnlijk aan. Ook slikken kan erg moeilijk zijn en pijnlijk aanvoelen.

• Bij een pijnlijke keel is het goed te gorgelen met appelazijn in water aangelengd. In plaats van appelazijn kun je ook frambozenazijn, propolis of Molkosan gebruiken. Ook gorgelen met thee van salie brengt verlichting. Heb je ook koorts, drink dan geen thee van salie, want salie onderdrukt de koorts en dat willen we niet. We willen juist dat de koorts zijn genezende werk verricht.
• Neem een blad van het wit van prei, snij het open tot een vel en kneus dat vel zodat de werkzame stoffen vrij kunnen komen. Leg het preiblad met de natte binnenkant tegen je keel en doe er een sjaal rond. De werkzame stoffen uit de prei worden op die manier in het bloed opgenomen, want de huid van de keel is heel dun. Laat dit ca. een half uur inwerken. De werking van prei is vrij zacht en toch vermindert de keelpijn sterk.

Tips bij griep

Griep is een virale infectie van de bovenste luchtwegen. Er bestaat geen behandeling tegen griep maar wel tegen de bijhorende klachten zoals koorts, keelpijn, droge hoest, loopneus, stijve en pijnlijke spieren, misselijkheid, slapeloosheid en depressief gevoel. Bij griep bevelen we het volgende aan:

• Spontaan vasten: gebruik enkele dagen geen voedsel.
• Hou bedrust.
• Zweetthee met honing: vlier, linde en goudsbloem. Drink geen saliethee, want deze onderdrukt de koorts. Koorts is bij griep juist een genezende factor, op voorwaarde dat de koorts onder controle blijft (zie hieronder).
• Drink citroen- en sinaasappelsap aangelengd met heet water, waar een theelepel honing aan toegevoegd is.
• Bij het eerste gewaarworden van griepklachten kun je grijpen naar het homeopathisch middel Oscillococcinum. Je neemt er de eerste dag 3 dosissen van, de tweede dag 2 en de derde dag nog 1. Oscillococcinum kun je ook nemen ter voorkoming van griep. Je neemt dan maandelijks 1 dosis, de hele winter lang. In periodes dat er griep heerst rondom jou, neem je wekelijks 1 dosis.

Tips bij koorts

Koorts is meer dan een natuurlijk alarmsignaal, het is een mechanisme dat je lichaam in staat van paraatheid brengt op het ogenblik dat schadelijke indringers binnen trachten te komen. Koorts verbrandt de ziekteverwekkers en heeft bijgevolg een genezende werking. Koorts is niet zonder gevaar omdat er oververhitting kan ontstaan. Ideaal als als de koorts tussen 38,5° en 39,5° Celcius blijft. Wordt de koorts hoger, zorg dan voor afkoeling door de warmte via de voeten en de huid af te voeren.

• Drink een kruidenthee van vlierbloesem, heermoes en vuilboomschors (gelijke delen). Een dergelijke kruidenthee zorgt ervoor dat afvalstoffen uit het lichaam verwijderd worden. Wellicht krijg je hier diarree van … maar dat is juist goed. Je darm is dan vrij voor de afvoer van alle toxische stoffen die het lichaam uit willen.
• Drink een glas lauw water met daarin een koffielepel natriumsulfaat of magnesiumsulfaat. Dit middel activeert, net als het vorige middel, de ontlasting.
• Koel bij te hoge koorts (hoger dan 39,5°) het lichaam af met een nat washandje.
• Draag natte sokken ter afkoeling. Ook azijnsokken zijn een goede remedie.

Voila, wij zijn er klaar voor, we kunnen ons verweren. Laat de winter nu maar komen …

 

Dit artikel maakt deel uit van GEZONDHEID-WIJZER door Hilde Ryckewaert, Consulent Natuurlijke Gezondheidszorg. Wil jij ook tweewekelijks de GEZONDHEID-WIJZER in je mailbox krijgen, vul dan onderstaand formulier in.